10 tips voor het kiezen van een haardrooster of vuurbokken

Waarom heb je een haardrooster of vuurbokken nodig?

Met vuurbokken en haardroosters til je het vuur van de grond. Daarmee blijft het vuur op de plek en krijg je een betere trek in het vuur. Door een betere beluchting en verbranding van het hout, stook je een stuk duurzamer. Het is een eeuwen oude methode om te stoken; de eerste haardbokken zijn duizenden jaren geleden al bij de Romeinen gevonden.

In eerste instantie werd alleen met vuurbokken gestookt. Later ontstonden de vuurkorven, met name in Engeland, en werden roosters op vuurbokken gelegd, met name in Frankrijk. Hierdoor bleef het vuur nog beter op de plek, blijft de betere beluchting in stand en kan er minder brandend hout uit de haard rollen. Door de roosters kon er met kleinere houtblokken gestookt worden. Voorheen werden er vooral stammetjes op de bokken gelegd.

In de loop der tijd kregen bokken die in de keukenhaard stonden spithaken aan de voorkant. Die werden gebruikt voor het grillen van voedsel. Daarnaast hebben sommige bokken kommetjes aan de bovenkant waarin voedsel of jus werd opgewarmd of warm gehouden.

Uiteraard hebben haardroosters en vuurbokken ook een decoratieve functie. Ze vormen vaak een prachtig geheel in de haard.

Lees ook: Wat is het doel van vuurbokken en haardrooster?

10 tips voor het kiezen van haardroosters en vuurbokken

1 | Kies de goede hoogte van rooster en bokken voor een goede trek

Hoe hoger je het vuur met een haardkorf of bokken in de haard tilt hoe beter de trek zal zijn. Met bakstenen en een rooster kan je bekijken hoe hoog het vuur minimaal moet zijn voor een goede trek. Een slechte trek kan echter ook andere oorzaken hebben. Op onze website staan de hoogtes van de stookhoogte niet vermeld, vraag ons daar gerust om als dat relevant is.

Lees ook: 10 tips om de trek van de haard te verbeteren

2 | Let op de dichtheid van de spijlen in het rooster

Als je met kleinere houtjes stookt is het belangrijk dat de spijlen van het haardrooster zo dicht op elkaar zijn dat het hout er niet door heen valt. Met grotere houtblokken kunnen de spijlen verder uit elkaar liggen. Let er wel op dat de spijlen (of gaten bij gietijzeren roosters) niet zo dicht bij elkaar liggen dat dit de beluchting van onderaf tegenhoudt.

3 | Kies de breedte van het rooster in verhouding met de breedte van het vuur en van de haard

De breedte van de haard bepaalt de maximum breedte van het vuur. Daarnaast speelt de persoonlijke voorkeur voor een groter vuur een rol. Pas de breedte van het rooster of van de haardkorf hier op aan.

Lees ook: Welke maat haardrooster of haardkorf heb ik nodig?.

4 | Zorg dat het rooster niet breder is dan de haardplaat

Een haardplaat beschermt de achterwand van de haard tegen de hitte van het vuur en de gietijzeren plaat straalt de warmte terug de kamer in. Het vuur zal dus niet breder moeten zijn dan de haardplaat. De haardkorf of het haardrooster zullen dan ook niet breder moeten zijn dan de haardplaat.

Vaak is het mooi als de haardkorf en de haardplaat met elkaar in verhouding zijn en dat tegelijkertijd het rooster niet breder is dan de haardplaat. Bokken of haardkorven die aan weerszijde van het rooster uitlopen kunnen wel iets breder staan dan de haardplaat.

5 | Bedenk of een rooster nodig is als je met stammetjes stookt

Vanouds werden er stammetjes op de bokken gelegd en had je geen rooster op de bokken of een haardkorf nodig. De stammetjes kregen op deze manier voldoende beluchting. Om ervoor te zorgen dat de stammetjes niet uit de haard rollen is het belangrijk te kiezen voor bokken met een grotere verhoging aan de voorkant. Voor hetzelfde doel lopen de liggers van veel Franse bokken naar beneden af.

6 | Je hebt geen aslade nodig, wen aan een aslaag

Een aslade sluit het haardrooster vaak aan de onderkant af waardoor er geen beluchting van het vuur van onderaf kan plaatsvinden. Daardoor is er -vaak veel- minder trek in de haard.

Zonder aslade heb je altijd een laag(je) as onder het vuur. Deze aslaag isoleert tegen de koude uit de vloer waardoor er sneller warmte ontstaat in de schoorsteen. Dit heeft weer een betere trek tot gevolg. Haal daarom nooit de volledige aslaag weg bij het schoonmaken van de haard. Schep zoveel as weg dat een laagje overblijft. Een bijkomend voordeel is dat je daarvoor de (zware) bokken of de (zware) haardkorf niet te hoeft te verplaatsen. Wen aan het idee dat de haard niet meer vrij van as is.

Lees ook: Heb ik een aslade nodig in mijn open haard?

7 | Haardkorf of bokken en een rooster zijn ideaal voor wegwerken branderbed in een gashaard

Antieke haardaccessoires, zoals een haardkorf of bokken, geven veel sfeer aan de haard. Specifiek in een gashaard kunnen ze eraan bijdragen dat de gashaard niet te onderscheiden is van een hout gestookte haard. Dat is mogelijk door het branderbed te verwerken in een haardkorf of in een combinatie van bokken en een rooster. Let dan goed op de vereisten van het branderbed en van de aanleg daarvan alvorens het branderbed en het haardrooster te kiezen. Niet alle bedrijven die gashaarden aanleggen zijn hiervan gecharmeerd omdat maatwerk nodig is. Maar de deskundigen hiervoor zijn zeker te vinden.

Lees ook: Hoe decoreer ik een gashaard als een echte open haard?

Een gashaard met prachtig weggewerkt branderbed in de haardkorf

8 | Koken in de haard met bokken of met een haardkorf

Wat is er leuker dan koken in de eigen haard? Kook je met bokken, dan heb je bokken met spithaken nodig, een spit en een lekbak als er vet van het voedsel af komt. Je kunt allerlei voedsel aan het spit rijgen en grillen of garen. Daarnaast kan je ook een grill rooster op de bodem tussen de bokken leggen om te grillen.

Bij een haardkorf gaat dat anders. Je kunt een grill installatie voor de korf zetten zoals een haard grill waarmee je kan grillen en garen. Je kunt ook instrumenten gebruiken om voedsel op te hangen in de haard boven of voor de korf. Voorbeelden zijn een haal en een hangtreeft of een ring aan een ketting boven de haard.

Lees ook: Hoe kook ik in mijn open haard met antieke haardaccessoires?

9 | Let op de stijl van de bokken

Haardkorven en vuurbokken zijn er in verschillende stijlen. Deze stijlen volgen vaak de stijlen van het huis en van de haard. Het is vaak prachtig om haardroosters in stijl te kiezen. Rijk gedecoreerde Louis XV bokken en roosters passen bij een barokke haard en de meer eenvoudige smeedijzeren Gotische bokken passen bij een boerderijhaard.

Toch is dit uiteindelijk een kwestie van smaak en van balans. Uitbundig gedecoreerde haardkorven kunnen een onopvallende haard een totaal ander uiterlijk geven. De wat strakkere Neoklassieke bokken en rooster kunnen juist weer een prachtige balans vormen in een rijk gedecoreerde haard. Ook een moderne haard krijgt een warm uiterlijk en een mooie sfeer met een antieke haardkorf of bokken. Het belangrijkste is om een bewuste keuze te maken. Op onze website is het mogelijk om haardroosters te selecteren op stijl.

Lees ook: Hoe decoreer ik mijn open haard?

10 | Let op het geheel van haardaccessoires in de haard bij het decoreren van de haard

Bokken of een haardkorf kunnen in combinatie met een haardplaat, of eventueel andere antieke haardaccessoires, een prachtig decoratief geheel vormen die de haard versterkt. Ook hierbij kan je kiezen voor een geheel in een stijl of voor een mix en match aan stijlen die een mooie balans vormen. Zie onze blog Hoe decoreer ik mijn open haard?

In het geval je een ongebruikte haard decoreert met haardaccessoires om de haard zo veel mogelijk op een hout gestookte haard te laten lijken, hoef je bovengenoemde tips die met het vuur te maken hebben niet te volgen. Alle vormen en maten zijn dan mogelijk.

Lees ook: Hoe decoreer ik mijn ongebruikte haard als een echte haard?

Laat je adviseren

Bij twijfels over de juiste haardkorf of bokken en rooster is het altijd mogelijk om contact met ons op te nemen: telefonisch (06-53493998) of via email: info@antieke-haardplaat.nl. Met de maten van de haard en eventueel een foto erbij kunnen we zeker een goed advies geven.