Haardaccessoires, dat zijn alle voorwerpen die in of voor de haard gebruikt worden. Ze hebben in het algemeen drie functies: 1. Het omgaan met het haardvuur zodanig dat het aangenamer, veiliger, en meer beheersbaar is; 2. Het omgaan met het haardvuur zodat het duurzamer voor het milieu is; en 3. Een decoratieve functie. Oude en antieke haardaccessoires zijn vaak prachtig gemaakt en getuigen van een groot vakmanschap. Deze kunstwerken kunnen elke haard verfraaien, ook een gashaard of een haard die niet gebruikt wordt.
Openhaardaccessoires hebben allerlei functies voor de haard. Een haardplaat straalt warmte uit en vergroot daarmee de effectiviteit van het vuur. Daarnaast beschermt een haardplaat de achtermuur van de haard. Met haardgereedschappen kan je het vuur vergroten of verkleinen. En haardbokken, samen met een rooster, kunnen de trek in de haard verbeteren. Naast hun functionele eigenschappen kunnen haardaccessoires de haard verfraaien. Daar gaat het hier over: hoe decoreer ik mijn haard met antieke haardaccessoires zodat mijn haard er mooier uitziet.
De meest essentiële haardgereedschappen in een haardstel zijn de haardtang, kachelpook, asschep, een blaasbalg of blaaspijp en iets om de haargereedschappen in op te bergen.
Het is een veelgehoord probleem, de wand achter de houtkachel wordt te warm waardoor de wand beschadigd kan raken of zelfs verbranden. Een oplossing die gezocht wordt in het vervangen van de achterwand door een hittebestendig materiaal, zoals hittebestendige stenen, is vaak omslachtig en niet altijd even mooi. Een eeuwenoude oplossing is veel makkelijker, mooier en ook weer makkelijk te verwijderen, namelijk het plaatsen van een gietijzeren haardplaat tegen de achterwand.
10 tips om de trek van de open haard te verbeteren. Veel mensen ervaren problemen met de trek van de open haard, ook als de haard net aangelegd is. Hier vindt u een aantal tips om die trek te verbeteren, te beginnen met de minst ingrijpende maatregelen en eindigend met de meest ingrijpende maatregelen.
Welke maat haardplaat past in mijn open haard? In de zoektocht naar een haardplaat is het heel belangrijk dat de grootte van een haardplaat passend is. Alle denkbare invalshoeken komen hier aan bod.
Hout is een duurzamere brandstof dan fossiele brandstof. Dat komt omdat hout bij de verbranding minder CO2 uitstoot en omdat hout geen eindige brandstof is maar kan aangroeien. Toch belast ook houtverbranding het milieu. Daarbij zijn er mensen die last hebben van de rook die bij houtverbranding vrijkomt. Duurzaam stoken is dan ook stoken waarbij rekening wordt gehouden met het milieu en met de medemens. Dan kan op hoofdlijnen op drie manieren door:
Hoe groot moet een haardscherm zijn? De belangrijkste functie van een haardscherm is het vergroten van de veiligheid. Enerzijds door het voorkomen dat vonken uit het vuur in de kamer komen en anderzijds door te voorkomen dat kinderen en huisdieren bij het vuur kunnen komen.
Het stoken op ofwel haardbokken met een rooster ofwel met een haardkorf heeft veel voordelen. Doordat het vuur van de grond getild wordt stroomt er lucht onder het vuur waardoor het vuur beter brandt. Daarnaast wordt door de verhoging van het vuur de schoorsteen sneller warm wat ook de trek in de haard bevorderd. Met een haardkorf stook je doorgaans nog hoger dan op haardbokken, dat is in dit opzicht een pluspunt van de haardkorf.
Veel mensen die in een oud huis wonen, kennen het fenomeen: de ongebruikte haard. Om allerlei redenen kan de haard niet gestookt worden. Vaak is de schoorsteen verdwenen na een verbouwing. En in veel huizen is de haard omgebouwd voor de gaskachel. Hierbij is de haard vaak dichtgemetseld met daarin een gat voor de gaskachel.Dezelfde haard blijft een duidelijk onderdeel van de kamer en een potentiële sfeermaker. Welke mogelijkheden zijn er dan ook om deze haard te decoreren als een echte haard? In zes stappen wordt aangegeven hoe een ongebruikte haard er uit kan zien als een echte haard.
Een antieke haardplaat, opgehangen als spatscherm boven een fornuis, geeft direct sfeer aan een keuken. Dit effect is vooral groot in nieuwe keukens. Veel mensen zien echter op tegen het ophangen van een zware haardplaat boven hun fornuis. Dat is niet nodig, er zijn namelijk verschillende manieren om een haardplaat op te hangen. Die beschrijven we hier. Daarbij is het belangrijk dat degene die de haardplaat gaat ophangen, zoals een aannemer, het eens is met de gekozen optie. Deze persoon moet er zeker van zijn dat de haardplaat veilig opgehangen wordt.
Het is mogelijk om een haardvuur op de grond van de haard te stoken. Toch wordt al duizenden jaren lang het vuur van de grond gestookt met behulp van vuurbokken en later ook met een haardkorf. Wat is hiervan het doel? Eerst een kleine geschiedenis van de haardbok en de haardkorf..
Haardplaten zijn gemaakt van gietijzer. Het grote voordeel van gietijzer is dat het de warmte gelijkmatig geleidt en warmte uitstraalt. Een nadeel van gietijzer is dat het kan scheuren of breken.
Koken in de open haard is romantisch, gezellig en stoer. En het is niet van het weer afhankelijk, zoals barbecueën. Dat is een groot voordeel. Daarnaast geeft koken op een houtvuur een heerlijke smaak aan het eten.
Er zijn verschillende manieren om te koken of te grillen in de open haard. Deze manieren zijn afgeleid van de manieren waarop vroeger, in de tijden dat er nog geen fornuis was, gekookt werd in de haard. Daarbij werd gebruik gemaakt van allerlei haardaccessoires.
Het gebruik van haardbokken of vuurbokken heeft een aantal voordelen. Doordat het vuur omhoog getild wordt kan er lucht onder het vuur stromen waardoor een betere verbranding van het hout plaatsvindt. Dit is belangrijk in het kader van duurzaam stoken. Een ander voordeel is dat doordat het vuur hoger is, de schoorsteen sneller warm wordt bij het aansteken van het vuur. Hierdoor ontstaat een betere trek in de haard, waardoor het vuur beter brandt.
Een goede beheersing van het vuur in de houtkachel heeft veel voordelen. Door een rustig goed brandend vuur aan de gang te houden: Ga je efficiënt om met het houtgebruik; stook je duurzaam omdat er door een volledige verbranding minder uitstoot van CO2 en fijnstof is; en houd je een gelijkmatige warmte in de ruimte. Een aantal haardaccessoires helpen bij het beheersen van het vuur: de tang, de kachelpook, de blaaspijp en de asschep. Voor degenen met kleine kinderen is verder een fender, die de kinderen beschermt voor de hete houtkachel een mooie haardaccessoire.
Haardbokken zorgen voor een betere trek in de haard, voor een betere verbranding van het hout (milieuaspect) en houden het hout tegen zodat het niet makkelijk uit de haard kan rollen (veiligheid). Bij het gebruik van grote houtblokken of boomstammetjes is geen rooster nodig. Bij kleinere houtblokken is het verstandig om een haardrooster op de liggers van de bokken te plaatsen.
In plaats van bokken en een rooster kunt u ook kiezen voor een haardkorf, waarbij de staanders en het rooster één geheel vormen.
We onderscheiden drie soorten haardschermen: 1. haardschermen die huis, mensen en dieren beschermen tegen de risico’s van een brandend vuur; 2. decoratieve schermen of zomerschermen die alleen als doel hebben de haard te verfraaien als het vuur niet brand; en 3. haardschermen die mensen beschermen tegen de hitte van het vuur (vooral een functie van vroeger)
Op de vraag welke haardgereedschappen echt nodig zijn, valt de keuze in eerste instantie op de haardtang of houttong. Met een openhaard tang kan je niet alleen haardblokken verschuiven, maar ook in het vuur poken. Daardoor komt er meer lucht bij het vuur en brandt het vuur goed. De tang is het belangrijkste haardgereedschap en je gebruikt hem ook het vaakst. Je plaatst de tang doorgaans binnen handbereik direct naast de haard. De openhaard tang heeft daarmee ook een decoratieve functie, omdat het voortdurend in beeld is bij de haard.
Met een haardpook of kachelpook kan je het vuur oppoken. Dat wil zeggen dat door het bewegen van de pook in het vuur, er meer ruimte komt tussen de houtblokken waardoor de vlammen meer zuurstof krijgen en beter branden. Hierdoor verbrand het hout beter en blijft er minder as over. Het vuur produceert ook minder rook en dus minder fijnstof.
Met een haardschep beheers je de as-laag in de haard. Je kunt de as helemaal weghalen, je kunt het gedeeltelijk weghalen of je kunt de as-laag gladstrijken. In het kader van duurzaam stoken is het belangrijk om de as-laag te beheersen. Als er te veel as in de haard ligt kan er geen zuurstof bij het vuur komen en is het moeilijk om een goed en rustig brandend vuur te stoken. Alle as weghalen is ook niet verstandig omdat de as-laag een isolatielaag levert voor het vuur tegen de koude in de vloer. Door deze isolatielaag is het makkelijker om het vuur snel aan te krijgen en het rustig te laten branden. Beide voorwaarden voor duurzaam stoken. Het hout verbrand daardoor namelijk beter en er blijft minder as over. Ook geeft het vuur minder rook en dus fijnstof af.
Hoe neem ik een haardplaat in gebruik? Een haardplaat wordt warm als de haard gestookt wordt en koelt langzaam weer af als u niet stookt. Na enkele weken niet stoken is de haardplaat afgekoeld. Als u na een periode van enkele weken of langer weer gaat stoken, dan is het belangrijk dat uw eerste vuur een gematigd haardvuur is.
De belangrijkste functie van een haardscherm is het voorkomen dat vonken uit het vuur in de kamer komen. Brand veroorzaakt door een haardvuur is nog steeds een veel voorkomende oorzaak van huisbrand. Daarnaast voorkomt een haardscherm dat kinderen en huisdieren bij het vuur kunnen komen.
Een antieke haardaccessoire is een perfect cadeau voor je geliefde liefhebber van de open haard. De haard is vaak het centrum van het familieleven, het geeft warmte en gezelligheid. Met een antieke haardaccessoire draagt daaraan bij. Het is een warm cadeau.
Hoe bevestig ik een haardplaat? Het is onwenselijk dat een haardplaat kan omvallen. Ten eerste voor de veiligheid van u en uw huisgenoten, en daarnaast kan gietijzer breken als het valt. Daarom is het verstandig om een haardplaat te beveiligen tegen omvallen met een paar bevestigingsbeugels.
Rond 1500 werden de eerste haardplaten gegoten. In eerste instantie gebeurde dit in een mal gemaakt in zand. De mal bestond uit een zandbed waarin met losse voorwerpen zoals een stuk touw, gereedschappen of gebruiksvoorwerpen versieringen werden gedrukt. Wat later werden dit losse stempels van bijvoorbeeld een jaartal, Fleurs de Lis (Franse Lelies) en een wapen.
Koken in de openhaard is een heel gezellige en leuke manier om eten te bereiden. Daarnaast krijgt het eten een andere veel natuurlijker smaak door de bereiding op het vuur. Verder kan je met aandacht en tijd gerechten maken die een lange tijd nodig hebben om te stoven of te garen. Je kunt ook snelle gerechten maken in de haard, bijvoorbeeld door te grillen.
Pro Patria staat voor het vaderland. Het is één van de eerste politieke haardplaten ter wereld. Hij stamt uit het rebellerende Holland dat in de 17e eeuw vocht voor politieke, republikeinse onafhankelijkheid te midden van verder feodale Europese buurlanden.
